Praktische toepassing
Het doel van de Tilschijf is het in kaart brengen van de fysieke belasting voor medewerkers bij het tillen en begeleiden van zorgvragers.
De Tilschijf is een hulpmiddel om de belasting door het tillen en begeleiden van zorgvragers vast te stellen. Zo kan er gekeken worden of het veilig is om een zorgvrager manueel te tillen of een tillift of ander hulpmiddel te gebruiken. Daarnaast kan bepaald worden hoeveel zorgverleners nodig zijn om een handeling veilig te kunnen uitvoeren. Overigens wordt in de Praktijkrichtlijnen fysieke belasting (2019) afgeraden om met meer dan 1 zorgverlener te tillen, tenzij er sprake is van uitzonderlijke situaties.
Let op, de tilschijf is een hulpmiddel en vervangt nooit de geleide van klachten.
De Belasting tijdens het zorgproces wordt bepaald door vijf variabelen:
- Het type handeling
- Het aantal zorgverleners
- De mate van medewerking van de zorgvrager
- Het gewicht van de zorgvrager
- De houding van de zorgverlener: symmetrisch / asymmetrisch
Werkwijze
Alle bovengenoemde variabelen staan vermeld op de Tilschijf. De Tilschijf wordt stapsgewijs van buiten naar binnen gebruikt en gelezen.
- Kies eerst een zorgvrager;
- Bepaal over welke transfer je gegevens wilt weten. Kies daartoe één van de vier kwadranten;
- Bepaal de mate van medewerking van de zorgvrager. Schuif het bovenste roosterschijfje op de gewenste plaats van de schijf;
- Kies het aantal zorgverleners (één of twee);
- Bepaal of de transfer symmetrisch of asymmetrisch wordt uitgevoerd;De Tilschijf is een hulpmiddel om de belasting door het tillen en begeleiden van zorgvragers vast te stellen. Zo kan er gekeken worden of het veilig is om een zorgvrager manueel te tillen of dat er een tillift of ander hulpmiddel noodzakelijk is. Daarnaast kan bepaald worden hoeveel zorgverleners nodig zijn om een handeling veilig te kunnen uitvoeren. Overigens wordt in de Praktijkrichtlijnen fysieke belasting (2019) het met zijn tweeën tillen afgeraden, tenzij er sprake is van uitzonderlijke situaties.
- Zoek het gewicht van de zorgvrager op;
- Op de kruising van de laatste twee is nu een kleur te zien. Deze kleur geeft het antwoord weer.
Nadere toelichting op de werkwijze
AD 1. De Transfers
In bed verplaatsen
Dit zijn alle tilhandelingen waarbij een zorgvrager wordt verplaatst binnen een horizontaal vlak binnen de grenzen van het bed. Uitzonderingen zijn handelingen die met draai- en/of schuifbewegingen kunnen worden uitgevoerd. Voorbeelden van 'in bed verplaatsen' zijn:
- Hogerop in bed leggen
- Verdrogen
- Zijwaarts verplaatsen in bed
Van bed naar brancard verplaatsen (vice versa)
Dit zijn alle handelingen waarbij een zorgvrager horizontaal wordt verplaatst over een hoogte en afstand, zoals:
- Van bed naar (douche)brancard verplaatsen
- Van bed naar een ander bed
Van bed naar (rol)stoel (vice versa)
Dit zijn alle handelingen waarbij een zorgvrager vanuit een liggende houding naar een zittende houding wordt verplaatst over een hoogte en een afstand zoals:
- Van bed naar (rol)stoel
- Van brancard naar (rol)stoel
- Van ligorthese naar (rol)stoel
Van (rol)stoel naar toilet / stoel (vice versa)
Dit zijn alle handelingen waarbij een zorgvrager vanuit een zittende houding naar een zittende houding wordt verplaatst over een hoogte en een afstand, zoals:
- Van stoel naar (rol)stoel
- Van (rol)stoel naar toilet
- Van (rol)stoel naar douchestoel
AD 2. De mate van medewerking van de zorgvrager
Dit is de mate waarin de zorgvrager de beweging zelf actief uitvoert of helpt bij het uitvoeren van de beweging/de transfer. Er zijn drie categorieën:
Nauwelijks
De zorgvrager geeft nauwelijks of geen gehoor aan de instructies en/of heeft nauwelijks of geen eigen bewegingsmogelijkheden.
Het uitvoeren van de handeling moet in grote mate door de zorgverlener worden verricht. Het kan dan gaan om zorgvragers die zeer passief zijn, maar ook om zorgvragers die een handeling tegenwerken (bewust of onbewust, door spasmes of contracturen).
Beperkt
De zorgvrager kan in beperkte mate medewerking verlenen bij de beweging of transfer. Hij of zij is echter niet in staat de beweging zelfstandig uit te voeren.
Goed
De zorgvrager is goed De zorgvrager is goed in staat instructies op te volgen en kan de beweging grotendeels zelf uitvoeren. Er wordt echter toch hulp geboden, bijvoorbeeld om redenen van veiligheid (valrisico) of omdat het de zorgvrager veel moeite kost de handeling zelf uit te voeren.
AD 3. Het aantal hulpverleners
Met dit deel van de Tilschijf kan worden uitgezocht hoeveel zorgverleners noodzakelijk zijn om een bepaalde zorgvrager te verplaatsen en om te bezien of het aantal beschikbare medewerkers voldoende is om de handeling verantwoord uit te voeren.
AD 4. De symmetriefactor
Hier gaat het om de vraag of de handeling symmetrisch of asymmetrisch wordt uitgevoerd. Bij een afwijking van meer dan 45º ten opzichte van de symmetrische stand, is de handeling asymmetrisch (-).
AD 5. Het gewicht van de zorgvrager
Hier gaat het om de gewichtsklasse van de zorgvrager.
AD. 6 De kleurcodering
Hier gaat het om de kleur die van toepassing is op de handeling. Voor een meer gedetailleerde interpretatie verwijzen we naar het deel over de NIOSH systematiek. Globaal betekenen de kleuren het volgende:
Groen - De transfer is veilig
Waarbij de techniek waarmee de handeling verricht wordt essentieel blijft.
Oranje - De transfer is onveilig
De hulpverlener overschrijdt de zogenoemde RWL (Recommended Weight Limit, zie de klinische achtergrond). Vanuit ergonomisch oogpunt is het niet aan te bevelen om de handeling op deze wijze uit te voeren. De tilindex is groter dan 1, maar kleiner dan 3 (zie de verantwoording). Maatregelen zijn noodzakelijk.
Rood - De transfer is onacceptabel
Deze situatie is driemaal de RWL. Dat wil zeggen dat de tilindex 3 is (zie de klinische achtergrond) en beter niet uitgevoerd dient te worden.
Heeft u vragen over de Tilschijf? Neem dan contact met ons op.